dinsdag 29 september 2015

Zoete appeltjes drogen, leuke weetjes & tips




Het is weer pluk seizoen. Kleine tractors met lange rijen fruitkisten rijden af en aan door de straat. een teken dat de herfst echt is begonnen.

Een kist vol zoete appeltjes en stoofpeertjes ©
Mijn lieve vriendin bracht mij een kist vol zoete appeltjes en stoofpeertjes. Beide groeien bij haar in de tuin en wanneer ze een overschot aan oogst heeft, deelt zij het met mij. Ik word daar zo blij van! Zoete appeltjes en stoofpeertjes hebben iets nostalgisch. De geuren van de bereidingen staan in mijn geheugen geprint en voeren mij terug naar vroeger en mamma's keuken. Ik denk dat iedereen van mijn generatie en eerdere generaties onmiddellijk begrijpt wat ik bedoel. De geuren van gedroogde appeltjes en stoofpeertjes in wijn geven een ultiem 'thuis kom' gevoel.

Oud Betuws zoet appeltje ©

Zoete appeltjes
Alhoewel de meeste appels geschikt zijn om te drogen, gebruik ik zoete appeltjes van een speciaal Betuws ras, bijvoorbeeld Dijkmans zoet. Klein, vrij hard en wat droger dan de gemiddelde appel. Ik heb altijd geleerd dat je deze appeltjes niet rauw moet eten. Het is vooral niet zo heel lekker.

Klokhuis verwijderen en goed schillen ©

Voor het drogen
Verwijder voor het drogen de klokhuizen met een appelboor en schil de appeltjes. Bij de oude zoete rassen gaat dat schillen iets stroever dan bij andere appels. Ik gebruik een dunschiller. De appeltjes kleuren super snel bruin. Om dat tegen te gaan kun je de appeltjes besprenkelen met citroensap of kort in gezouten water leggen. Ik doe dat bij de zoete appeltjes niet. Het bruin is de kleur van nostalgie en hoort er wat mij betreft gewoon bij. Bovendien houdt dat de smaak neutraler en blijven de appeltjes geschikt voor tal van bereidingen. Je kunt de bruine kleur overigens wel accentueren door de appeltjes met kaneel (eventueel in combinatie met suiker) te bestrooien. Dat doet dan natuurlijk ook wat met de smaak.

In de food dehydrator ©

Het drogen
Het drogen kan op verschillende manieren:
- in een food dehytrator (een voedsel droger)

- in de oven
- boven de kachel of een andere warme plaats

- in de zon

Zelf droog ik sinds kort graag in de food dehydrator. Het is schoon, veilig en energie zuinig. En buitengewoon gemakkelijk in gebruik. De dehydrator is opgebouwd uit meerdere droogrekjes die je op elkaar stapelt. De dehydrator blaast warme droge lucht van boven naar onder door de droogrekjes waardoor het fruit droogt. Je kunt er uiteraard ook groenten en kruiden in drogen. Het drogen van dunne (maar niet flinterdunne) plakjes appel duurt 8-10 uur.

Voorheen droogde ik graag in de oven. Ook dat is schoon en veilig en gemakkelijk. Het kost wel meer energie en je kunt een tijdlang je oven niet gebruiken. Droog op 80°C en met de deur op een kier (ik hang er een theedoek tussen). Je kunt de dunne plakjes appel op bakplaten leggen en tussendoor eens keren of aan satéstokjes rijgen en tussen het rooster hangen. Bij de eerste methode kun je meer ineens drogen, de tweede methode is wat sneller. Het drogen van dunne (maar niet flinterdunne) plakjes appel duurt ca. 12 uur.

Boven de kachel drogen is natuurlijk wel de meest authentieke manier van drogen, al gebeurde het vroeger ook vaak op zolder, waar het warm en droog is. Rijg de appelschijfjes aan een touwtje of bouw een droog standaard met stokjes (die kun je ook kant en klaar kopen). Ik heb ze op die manier ook wel eens (gedeeltelijk) in de zon gedroogd. Wel een beetje oppassen voor vuil en vliegjes en natuurlijk veel geduld hebben. Dit duurt echt langer dan 24 uur. 

Eindresultaat in de food dehydrator ©
Tips bij het drogen
Zoals altijd wanneer je met voeding werkt, is het belangrijk om schoon te werken. Wil je de appeltjes langere tijd kunnen bewaren, dan is het belangrijk dat ze echt helemaal gedroogd zijn. Ze moeten tijdens het droogproces minimaal 95% van het vocht verliezen. Natuurlijk is het ook mogelijk de appeltjes niet helemaal te drogen. Ze blijven dan wat 'chewy' aan de binnenkant en dat is erg lekker. Ze zijn daardoor echter maar beperkt houdbaar. Blijft er nog vocht in het appeltje achter, dan gaat het op den duur schimmelen. Ik droog de appeltjes dan ook helemaal en bewaar ze in een afgesloten pot of blik.

Drogen aan een draadje ©
Waarom drogen?
De oud Betuwse appeltjes die ik droog, zijn niet geschikt om zo te eten. Die kun je alleen gebruiken na drogen of verhitten. Natuurlijk kun je vrijwel alle appels drogen, zelfs wanneer dat in feite niet nodig is. Gedroogde appels kun je (mits goed gedroogd) lange tijd bewaren. Langer dan een appel op de fruitschaal of in de koelkast (tenzij je de appel bij 1 graad bewaart, dan zijn ze minstens even lang houdbaar). Op die manier heb je altijd appels in huis, wanneer je ze in een gerecht of baksel nodig hebt. Gedroogde appeltjes zijn culinair heel veelzijdig. Tot slot wordt ook de smaak van de appel veel intenser. Je onttrekt vocht en smaak blijft achter. De gedroogde appeltjes hebben heel veel smaak.

appel-perentaart ©

Culinaire toepassingen van gedroogde appeltjes
Met het drogen van de appeltjes ben ik zeker wel een dag of twee zoet (ik kreeg immers een hele kist). Dan is het dus ook wel belangrijk om een (culinaire) toepassing te hebben voor de appeltjes. Gelukkig zijn de mogelijkheden eindeloos! Je kunt de appeltjes zo verwerken of voor het toepassen eerst weken in water. De keuze is aan jou!

De appeltjes zijn heerlijk om zo te eten als knapperig en gezond tussendoortjes. Je kunt ze bovendien toevoegen aan gedroogde fruitrepen of energierepen. Ook gebruik ik ze graag in de appeltaart. Door de hitte en het vocht dat tijdens het bakken vrij komt, zwellen ze weer op en zorgen echt voor een klassieke appeltaartsmaak zoals oma die vroeger maakte. Zelf voeg ik de gedroogde appeltjes in stukjes gesneden ook graag toe aan de hachee. Dat is echt verrukkelijk. (Van al deze voorbeelden, vind je mijn favoriete recepten in 'Sterren van de hemel'.)

De komende week blijft het prachtig weer. Haal een kist vol appeltjes direct bij de teler of struin de boomgaarden af voor gevallen fruit (appels die na de pluk op de grond zijn blijven liggen, mag je meenemen, ga nooit op eigen initiatief zo maar in een boomgaard plukken!) en gebruik één van mijn methoden om appeltjes te drogen. Ik ben heel benieuwd welke culinaire toepassingen jij kunt verzinnen!

Geniet!

Culinaire groet,
x Larisse

*** Super leuk als je van mijn blogs geniet! Maar vergeet niet: op alle teksten, recepten, culitips en beelden berust auteursrecht (soms ook van anderen) en is merkrechtbescherming Larisse® van toepassing! Wil je naar een recept, tip of beeld verwijzen, vraag het dan even! Veel dank aan Martie voor haar heerlijke zoete appeltjes!***

Geen opmerkingen:

Een reactie posten