donderdag 30 december 2010

Iets ouds & iets nieuws

Twee prachtige diep oranje gekleurde pompoenen liggen te roosteren in de oven, voor heerlijke ‘pumpkin meets spice’ muffins. Een emmer met oliebollenbeslag staat er warmpjes bij op de radiator en een pan met broccolisoep suddert zachtjes op het fornuis, wat wil een mens nog meer in een oud jaar? Binnen is het warm, geurig en gezellig en zou je niet zeggen dat er iets mist. Misten doet het buiten. En dan bedoel ik niet dat het nevelig is, nee. Een dikke alles verhullende mist hangt als een prop watten om ons heen. Het enige dat licht geeft in deze spookachtige duisternis zijn de laatste restjes Witte Kerst. Het is eigenlijk wel symbolisch, zo op het einde van het jaar. Als je uit je warme, gezellige huis naar buiten gaat, zie je geen hand voor ogen. Je weet wat je achterlaat, maar hebt geen idee waar je heen gaat. Die nu zo onschuldig lijkende wereld gaat straks, als deze mist is opgelost,  gehuld in een sluier van vuurwerkdampen, waarachter een nieuw jaar schuil gaat. Wat we in dat jaar tegen zullen komen, wie zal het zeggen? Het is allemaal nog een beetje mistig.
Zo mijmerend bij mijn geurende pannen en dampende oven, denk ik na over mijn goede voornemens voor het nieuwe jaar. Het stelt niet veel voor hoor. Een beetje meer van dit en een beetje minder van dat.  ‘Onzin!’, denk ik tegelijkertijd. Goede voornemens moet je elke dag hebben. En als je goede ideeën hebt, zou je niet moeten wachten tot een nieuw jaar of zelfs maar een nieuwe dag.  In een leven dat in luttele seconden totaal kan veranderen, moet je elke dag plukken, wat dat ook mag betekenen. Eén ding is zeker: je moet niets uitstellen waar je vandaag mee kunt beginnen! Iets ‘nieuws’ beginnen in een ‘oud’ jaar, kan dus heel goed. Welkom op mijn blog!
“Wat hebben jullie Nederlanders GEWELDIGE traditionele Oud & Nieuw hapjes”, is de enthousiaste reactie van mijn Amerikaanse vriendin als ik haar vertel dat ik oliebollen ga bakken. Zelf wordt ze geacht een zwarte bonensoep met zuurkool te maken als traditioneel Oudejaarsavond gerecht. Daar gaat dan een muntje in en degene die het muntje aantreft in de soep, heeft het hele nieuwe jaar geluk…. Als hij er niet in stikt of er een kies op breekt. Ik weet het niet, maar misschien is het eens tijd voor een nieuwe traditie? Oliebollen smaken vast ook heerlijk in Amerika! In Nederland is het in elk geval al een jarenlange, zo niet eeuwenlange traditie. De herkomst van de oliebol kent verschillende verhalen en de waarheid zal ergens in het midden liggen. Dat in Nederland iedereen van oliebollen geniet tijdens Oud & Nieuw is in elk geval een ‘feit’. Of nu ja, bijna. Traditie of niet, voor mensen met een voedselovergevoeligheid is het eten van een oliebol met Oud & Nieuw niet altijd vanzelfsprekend.
Terwijl de top 2000 eindelijk bij de betere nummers aangeland is en Anouk ‘I am lost in this world’ door de kamer galmt (bij haar mist het zeker ook), is het oliebollenbeslag in hoeveelheid verdubbeld, zijn de pompoenen geroosterd en is de broccolisoep zo goed als klaar. Nog even een fijn gesneden appeltje en wat gewelde krenten door het beslag en mijn emmertje mag zich nog even knus op de verwarming nestelen. Maak ik ondertussen ook nog wat appel-kaneel muffins met cranberries, gewoon omdat ik er zin in heb. De muziek wordt almaar beter – wat op zich niet zo gek is als je de nummer 1 van de top 2000 nadert – en het huis geurt almaar rijker. In mijn keuken ontmoet pompoen kruiden, appel, cranberries ... Klinkt bijna exotisch, ruikt verrukkelijk. Over luttele uurtjes is het niet meer dan het eten van vorig jaar.
De jas van 2010 trekken we bijna uit. Dit jaar is oud, over, geweest. Gevuld met dingen die we hebben gedaan, momenten die we liever vergeten, herinneringen die we koesteren. Hoogtepunten, dieptepunten, werkdagen, vakantiedagen, dagen waarop we liever in bed waren gebleven. 2011 is spannend, nieuw, onbekend en treden we met frisse blik tegemoet, althans, als de mist straks optrekt. Een nieuw jaar om te vullen met belevenissen, ervaringen, schouderklopjes, verwennerijen en puur genot. Een jaar waarin we verliefd worden op vergeten groenten, verrukt raken van heerlijke hapjes, samen smullen van simpele gerechten en roeren in nieuwe soepen. Maar voor we aan dat heerlijke nieuwe jaar gaan beginnen, sluiten we eerst het oude af, op traditionele wijze, maar een beetje nieuw. Mijn oliebollenrecept is namelijk vrij van eieren, melk, en meer maar wel waanzinnig lekker, zodat iederéén kan genieten van iets ogenschijnlijk simpels als een oliebol. Dan sluiten we samen dit jaar af met iets ‘ouds’ in een nieuw jasje.
Geniet! Ook in 2011…
Recept: Oliebollen (Oud & Nieuw)
Dit recept maakt ca. 40 oliebollen. Als je toch aan het bakken bent, maak dan gelijk voor de hele familie! Je kunt de hoeveelheden van de ingrediënten natuurlijk ook verdubbelen en gelijk aan de hele straat uitdelen. Wel zo gezellig en je weet gelijk dat alle oliebollen veilig zijn!
Ingrediënten:
150 gram rozijnen
2 zakjes gedroogde gist
900 cc handwarm water
50 gram witte basterdsuiker
1000 gram patent tarwebloem
1 theelepel zout
½ appel (op het laatste moment in kleine stukjes gesneden of geraspt), optioneel
Poedersuiker om te bestrooien
3 liter zonnebloemolie om in te bakken
Extra nodig: een emmer die goed is schoongemaakt, een hoge pan om in te frituren (gebruik eventueel een frituurpan), handmixer, frituur- of suikerthermometer, schuimspaan, oude krant, keukenpapier
Bereiding:
Laat de rozijnen een uurtje weken in gekookt water. Laat ze na het weken goed uitlekken in een vergiet.
Meng de gist met een kopje water en een eetlepel basterdsuiker. Roer dit goed door en wacht tot het mengsel verdubbeld is in hoeveelheid.
Zeef zo nodig de bloem (er mogen geen klontjes in zitten) en meng deze met het zout.
Maak een kuiltje in het bloemmengsel en giet daar het gistmengsel in. Schep wat bloem over het gistmengsel en wacht tot het gistmengsel door de bloem heen “breekt”.
Voeg nu de rest van het water toe en mix het geheel met behulp van de handmixer goed door. Het beslag is goed als het in stukken van de mixer valt. Is het te dun, voeg dan nog wat bloem toe, is het te stevig, voeg dan nog wat water toe.
Giet het beslag nu over in de (schone!) emmer en roer er de rozijnen door.
Dek de emmer af met een schone theedoek en laat het beslag nu op een warme plaats (bovenop de radiator is een goede plek) ten minste één uur rijzen. Het beslag moet minimaal in hoeveelheid verdubbeld zijn.
Roer tot slot voorzichtig de stukjes appel door het beslag en dek het weer af met de theedoek.
Verwarm de olie in een diepe pan. Zorg dat de pan die je gebruikt groot genoeg is, zodat deze niet overloopt wanneer je er oliebollen in bakt.
Verhit de olie tot een temperatuur van 180 – 190 °C (gebruik een thermometer om de temperatuur te controleren). Bij een lagere temperatuur duurt het lang voordat de oliebollen gaar zijn en worden ze te hard en te vet. Bij een hogere temperatuur worden de oliebollen te donker.
Bekleed een bakplaat of een stuk aanrecht met krantenpapier en bedek dit met een paar lagen keukenpapier.
Schep wanneer de olie op temperatuur is, het beslag in de hete olie. Gebruik hiervoor een ijsschep of eventueel twee eetlepels. Bak (afhankelijk van de grootte van de pan) 4 á 5 oliebollen tegelijk.
De oliebol zakt eerst naar beneden en komt dan snel weer boven drijven. Wanneer de ene zijde lichtbruin gekleurd is, draait de oliebol zich vanzelf om. Zo nodig kun je de oliebollen met behulp van een schuimspaan een extra keer draaien.
Schep de oliebollen wanneer deze goudbruin gekleurd zijn, met behulp van een schuimspaan op het keukenpapier en laat ze hier even uitlekken.
Bak achtereenvolgens de rest van de oliebollen tot al het beslag op is.
Serveer de oliebollen met poedersuiker!

1 opmerking:

  1. De oliebollen klinken geweldig! Ik ga ze volgen Oud & Nieuw maken als Oudjaarstraditie voor mijn familie. Maar ik ben er zeker van dat ik ze tussen nu en de volgende Oudjaarsdag nog wel een paar keer maak om te oefenen. We hebben tenslotte nog meer dan 362 dagen te gaan!

    BeantwoordenVerwijderen