maandag 22 december 2014

Een lekker kerst cadeau

Tot de mooiste dingen die ik bezit, behoren de recepten uit verschillende generaties van mijn familie. Zeker niet alleen vanwege de culinaire waarde, maar veel meer nog vanwege de verhalen die er achter schuilen. Mijn oma leren kennen in tijden voordat ik haar had ontmoet, door de recepten en anekdotes te lezen die zij in agenda’s noteerde. Recepten die haar kracht gaven in tijden van oorlog en honger, zelfs al was het alleen maar door de gedachte aan eten wat niet binnen handbereik was. Recepten verzonnen door Daan*, toen hij 3, 4 jaar oud was. Eten waar hij blij van werd, ondanks dat veel eten een bedreiging kon zijn. Gerechten die in mijn vaders laatste dagen toch nog verschil konden maken. Al die recepten, ik koester ze als herinneringen. Het is mijn herkomst, mijn geschiedenis en ook mijn toekomst.
Nostalgie © Larisse

Onlangs ontving ik een recensie exemplaar van ‘Een lekkere Suster en andere heerlijkheden’. Een verrukkelijk boek, veel meer dan een kookboek. Een boek dat door de gerechten heen het verhaal vertelt van vijf generaties uit één familie. Een boek dat mij raakt en ontroert van de eerste tot de laatste bladzijde. Een ‘must have’ voor een ieder die geïnteresseerd is in een stukje culinaire geschiedenis in combinatie met bijzondere recepten. ‘Een lekkere Suster’ is een prachtig cadeau voor onder de kerstboom (of elk ander feestelijk moment).
Een lekkere Suster ©

Vroeger werden recepten van generatie op generatie aan elkaar doorgegeven. Vaak werden ze niet eens opgeschreven, maar onder gezamenlijk koken met elkaar gedeeld. Iedere generatie gaf aan een recept haar eigen twist en dat maakte dat recepten voort leven. Een enkeling nam wel de moeite om recepten te noteren en dat leverde soms een prachtig cultureel erfstuk voor het nageslacht. Zo kreeg Louise ToeWater-van der Muelen in 1774 een bijzonder huwelijkscadeau: een handgeschreven receptenboek, boordevol recepten die terugvoeren tot in de 17e eeuw en soms misschien zelfs wel eerder. Recepten in verschillende handschriften voor eten, drinken, huismiddeltjes bij ziekte en huishoudelijke zaken. Boordevol recepten en anekdotes van verschillende generaties.

In mijn eigen culinaire geschiedenis vind ik dat ook terug. Een recept van mijn oma, later overgegaan op mijn tante die er dan vervolgens weer haar bevindingen en adviezen bij noteerde: ‘gemaakt voor een etentje met die-en-die en het originele recept zus-en-zo aangepast en dat bevalt ons beter.’
Inleiding Een lekkere Suster ©
‘Een lekkere Suster’ vertelt de geschiedenis van het receptenboek dat Louise in 1774 cadeau kreeg. Wat dit boek bijzonder maakt, is dat het zo lang binnen één familie is gebleven. Het vertelt een culinaire geschiedenis, maar licht ook een tipje van de sluier op betreffende de privé situatie in de verschillende generaties. Het boek was speciaal voor Louise gemaakt, al is helaas niet bekend door wie. De auteur van Een lekkere Suster, Marianka Spanjaard, is echt in de geschiedenis gedoken van deze familie en heeft veel informatie weten te achterhalen. Zij vertelt hier over in de hoofdstukken ‘Het receptenboek’ en ‘De bezitsters van het boek, eindigend met Thera Wijsenbeek-Olthuis, de laatste uit de familie die het boek in haar bezit had. In het voorwoord lezen we dat Thera een dierbare vriendin is van de auteur. Ooit hadden zij plannen om dit unieke kookboek samen uit te geven. Helaas heeft dat niet zo mogen zijn. Thera overleed in 2010. Hoe mooi dat zij het boek naliet aan haar vriendin Marianka en dat deze de wens heeft vervuld en er een prachtig boekwerk van heeft gemaakt. Als geen ander begrijp ik dat, een boek schrijven geïnspireerd door een wens. Alleen al dat maakt dit boek een prachtig kerstgeschenk.

Na een introductie in tafelen, tafelmanieren en gewoonten zo lang geleden, volgt een selectie van receptuur uit het originele boek. Recepten voor bouillon, visgerechten, vlees, gevogelte, sauzen, eiergerechten, groenten en zelfs Oosters eten. En natuurlijk toetjes, koekjes en taart. (De nieuwjaarskoeken lijken mij heel leuk voor Oud & Nieuw uitzending van Radio Culinair op 27 december.) Sommige recepten vragen iets meer culinair inzicht, vooral omdat ze exact uit het originele kookschrift zijn overgenomen. En een lekkere Suster? Natuurlijk ontbreekt deze niet!

“Deze woorden zijn ontleend aan een vrouw-mensje wegens hare sagte en lieve wangetjes, van hare susje seer geerne gekust wordende.”
Een lekkere Suster cover acther ©

Hoe de Suster er uit komt te zien, zie je op de coverfoto. De achterzijde toont hoe smaakvol het recept is, slechts kruimeltjes resteren. Dit boek is een aanrader zowel vanwege het verhaal als de receptuur, de fotografie en het servies op de foto. Met veel zorg tot stand gekomen en heerlijk om tijdens gure dagen in je warme huis uit te lezen en natuurlijk te koken.

Titel:                   Een lekkere Suster en andere heerlijkheden
Subtitel:              Een kookboek met recepten van vijf generaties uit 
                           één familie 1774-1920
Auteur:               Marianka Spanjaard
ISBN:                 987.90.5730.946.5
Prijs:                   € 34,95
Uitgever:            Walburg Pers


***Van dit boek heb ik een recensie exemplaar mogen ontvangen. Deze recensie bevat puur mijn persoonlijke mening over dit boek.***

Geen opmerkingen:

Een reactie posten